De meesten van ons, mezelf grotendeels incluis, lieten al die uiterlijke aspecten van de vasten achter ons, omdat nauwelijks nog iemand eraan vasthoudt. Moslims houden aan een Ramadan die eindeloos veeleisender is dan wat de christelijke regels naar voren schuiven. En toch zeggen vele Moslims dat de Ramadan elk jaar een mooie periode is, ondanks honger en dorst. Volgens velen onder hen heeft dit te maken met de enorme verbondenheid die er in die periode tussen hen heerst. Iedereen vast, iedereen steunt elkaar om vol te houden, en iedereen komt samen en geniet van elkaars gezelschap. Dat collectieve aspect van vasten, dat essentieel is, zijn wij als christenen kwijtgespeeld, en onderweg zijn we ook individueel onze vastengewoontes verloren.
Dat is jammer, want uiterlijke vastengewoontes helpen ook om innerlijk te vasten. Na te denken over wat wel en niet nodig is, te bidden en bij Onze Lieve Heer en Zijn lijden proberen te zijn. Om dat opnieuw gemakkelijker te maken zoeken we dus best naar mogelijkheden om samen ook uiterlijk te vasten. Niet eenvoudig in een slinkende groep christenen, maar misschien wel de moeite waard. Van belang daarbij kan zijn dat er wel degelijk een “markt” is voor vormen van collectief vasten. Wat is Tournée Minerale anders dan een niet-religieuze vorm van collectieve versterving? Mijn dochters doen mee aan Veertig Dagen Zonder Vlees. Specifiek gebaseerd op de christelijke veertigdagentijd proberen ze met een hele grote groep collectief hun vleesverbruik te verminderen, en zo stil te staan bij de nood aan duurzaamheid. Opnieuw niet anders dan een vorm van collectief vasten. Ook al maken zulke initiatieven geen link met het geloof, ze tonen wel dat collectief vasten niet dwaas is, maar integendeel als waardevol wordt gezien, en ook door jongeren.
Soms moeten dingen die tweeduizend jaar oud zijn eerst verdwijnen voor ze opnieuw worden uitgevonden …
Peter Bombay
