Voor tal van trouwe kerkgangers is de zondag kerkloos geworden. Sommigen zijn nog bang, anderen zijn de gewoonte om er bij te zijn op zondag verloren. Het zou fout zijn om de schuld daarvan alleen bij de overheid te leggen en de coronamaatregelen die zij hebben uitgevaardigd. Van trouwe gelovigen zou je denken dat zij zich reppen om weer naar de kerk te gaan als de maatregelen zijn opgeheven. Het lange gemis maakt logischerwijze het verlangen naar de zondagsvieringen heviger. Maar dat is niet zo.
Onderzoek wijst erop dat het geloof niet enkel is weggevallen door corona. Reeds daarvoor stond het op een laag pitje. Bij sommigen was de kerkgang geen geloofspunt meer, maar een agendapunt, een gewoonte. Niet het naar de kerk gaan werd zo een ‘nieuwe gewoonte’. Corona heeft die trend versterkt. Meer nog, het afhaken van de geloofspraktijk gaat ook samen met het ontwijken van de grote levensvragen als: de zin van het leven, het bestaan van God, een leven na de dood … Zulke vragen verplichten ons om na te denken over ons geloof … Heden zoeken tal van mensen de vervulling van hun levensvragen in allerlei kicks en geluksmakertjes. ‘Het shoppen van de moderne mens is onze belangrijkste toegang tot troost en zinsvervulling,’ zei de Nederlandse journalist Arjen van Veelen. De van de kerk vervreemde mens begeeft zich niet meer naar kerkpleinen maar naar koop- en evenementenpleinen. President Mitterand zei kort voor zijn dood nog: ‘We leven in een tijd van spirituele droogte waarin de mensen in hun haast om te bestaan het mysterie van het leven ontwijken.’ Maar vroeg of laat worden wij toch geconfronteerd met de grote vraag van ons leven: ‘was het goed of was het fout?’
Dan worden wij geconfronteerd met de vraag: wie is de Barmhartige die mijn fouten zal vergeven en mijn goede daden zal zegenen?
Een Afrikaanse bisschop zei eens: ‘De afrikanen maken lawaai om de wilde beesten in de brousse weg te jagen, de westerse mens maakt veel lawaai om de ernstige vragen van het leven te ontlopen’. Zijn wij als kerk klaar om op die vragen van mensen een antwoord te geven? Wij zullen geen afdoende antwoord geven door enkel aan de structuren van kerk en parochies te sleutelen, door schaalvergroting en fusies. Het afsterven van de religie is nog niet het einde van het christelijke geloof. Tenminste als wij medemensen nabij zijn in hun levensvragen. Als wij tochtgenoten worden in hun zoektocht naar wat zinvol is. Als wij een passende taal ontwikkelen waarmee wij een antwoord kunnen geven op de vragen waar mensen mee bezig zijn. Als wij gehoor geven aan hun diepste zorgen en vragen. Als bij ons christenen zichtbaar is dat God de diepste grond van ons wezen is en het in onze daden zichtbaar is dat Hij met mensen bezig is. Ons geloof is geen theorie, maar een goddelijk gebeuren, waar bezinning en daadkracht elkaar aanvullen. Dat maakt ons tot zoekers naar de diepste zin van het leven, aantrekkelijk en hoopvol en geeft toekomst aan ons ‘kerkzijn’!
Pastoor Paul
